M2010.03.08

Chaith mé an-dua ag aistriú (roinnt de) Stair na Cruinne i dhá chéad focail, nó Níos Lú.
Ansin chonaic mé go raibh leagan Gaeilge de ar fáil cheana féin!
Is fiú seiceáil faoi dhó i gcónaí sula ndéantar aon ní, ceacht foghlamtha arís!

Ansin scrios mé an chiud de a d'aistrigh mé féin mar ní raibh gá leis i mo thuairim, ach, ansin.... chonic mé go raibh chuid mhaith de na focail a d'úsáid sé go hiomlán mícheart.
Is fiú seiceáil faoi dhó i gcónaí sula ndéantar aon ní, ceacht mallaithe foghlamtha arís!

Seans mar sin go bhfuil gá le huasghrádú ar roinnt de na téarmaí?
Ar amharc tapaidh dom feicim go n-úsáideann sé "Ísliú" nuair ba chóir "Spealadh" a úsáid.
Agus in áit "Bolgadh" mar shampla bheadh "Boilsciú" níos fearr..
"Ianú" a ba chóir a bheith ann in áit "Ianaíocht"
"Cáithnín" in áit "gráinnín" etc etc etc.

Chomh maith leis sin déarfainn gur féidir linn níos mó a chur le "stair na cruinne" inniu, is cinnte go mbeadh gá le "spealadh" eile!

Stair na Cruinne (ónár radharc de) i 200 focal nó níos lú:
Aistrithe ag Pat Murphy i 1997 rf
(rf = Roimh Focal.ie)

Uanaíocht chandaim. Bolgadh. Borradh. Imoibreacht eithneach tréan. Neamhniú gráinnín-frithghráinnín. Déanamh Deutériam agus héiliam. Corraí dlús. Ath-comhcheangail. Spré dubhchorp. Caolú áitiúil. Foirmiú braisle. Ath-ianaíocht? Grodbogadh. Virialiseacht. Déanamh Foireann leataobhach? Smidiríneacht callóideach. Crapadh. Ianaíocht. Comhfháscadh. Hidrigin teimhneach. Déanamh réalt tromábhail. Adhaint Deutériam. Comhleá hidrigin. Ídiú hidrigin. Crapadh ceartláir. Leathnú truaill. Comhleá héiliam. Comhleá carbóin, ocsaigin, agus sileacóin. Déanamh iarainn. Im-pléascadh. Pléascadh réalt for-nua. Instealladh miotail. Réalt-dhéanamh. Pléascadh réalta for-nua. Réalt-dhéanamh. Comhdhlúthú. Fortórmach pláinéidíní. Idirdhealú pláinéadach. Calcadh crústa. Díbirt gais soghailithe. Comhdhlúthú uisce. Díthiomsú uisce. Déanamh ózón. Sú thar-corcaghorm. Orgánaigh aoncheallaigh fótaisintéis. Ocsaídiú. Athrú. Rogha nádúrtha agus éabhlóid. Riosparáid. Idirdhealú ceallach. Atáirgeadh gnéasach. Iontaisíonnach. Taiscealadh talamh. Díobhadh díonosáir. Leathnú sineach. Oighirneach. Taispeánadh homo sapiens. Ceansú ainmhí. Déanamh iomarca bia. Sibhialtacht! Athrú-nua. Taiscealadh. Reiligiún. Náisiúnta ina chogadh. Cruthú agus millteanas Impireacht. Taiscealadh. Coilíniú. Cánach gan ionadaíocht. Réabhlóid. Bunreacht. Toghchán. Leathnú. Tionsclaíocht. Ceannairc. Gairm scoile fuaiscealt. Aireagán. Olltáirgeadh. Cathrú. Inimirce. Dóiteán domhnach. Conradh na Náisiún. Leathnú ceart vótála. Ísliú. Dóiteán domhnach. Pléascadh scoilteadh. Na Náisiúin Aontaithe. Taiscealadh spáis. Feallmharútha. Turas gealaí. Éirí as. Ríomhairigeacht. Cumann ceird domhnach. Sceimhlitheoireacht. Leathnú an Gréasán. Athcomhaontú. Leá. Cruthú líon domhnach. Comhshuíomh. Athidirrinneacht?